Tak, tak wiemy. Obiecałyśmy, że zaczniemy pisać więcej postów i będziemy to robić częściej. Przepraszamy. Nie wiemy jak to możliwe, ale już od dłuższego czasu zabieramy się za ten post i jak widać udostępniamy go dopiero teraz. Ehh ta systematyczność :)
Postanowiłyśmy, że zaczniemy od omawiania układu szkieletowego, jako, że jest to jeden z ważniejszych układów narządów. Podzieliliśmy także ten dział na kilka lekcji. Dzisiaj na lekcji pierwszej poznamy budowę szkieletu człowieka. Tak, więc do dzieła!
Co to jest układ szkieletowy?
Poruszanie się umożliwiają człowiekowi dwa współpracujące ze sobą układy narządów - szkieletowy i mięśniowy. Szkielet stanowi bierną część układu ruchu, natomiast kurczące się mięśnie poprzecznie prążkowane - czynną.
Budowa szkieletu:
Szkielet jest zbudowany z połączonych ze sobą kości. Wyodrębnia się w nim trzy główne części: szkielet osiowy ( czaszka, kręgosłup, klatka piersiowa ), szkielet obręczy ( obręcz barkowa i obręcz miednicza ) i szkielet kończyn ( kończyna górna i kończyna dolna ).
Liczba kości w szkielecie człowieka zmienia się wraz z wiekiem, ponieważ proces zrastania się kości trwa całe życie. Szkielet dorosłego człowieka zbudowany jest z ok.200 oddzielnych kości, noworodka - ok.270, a czternastolatka - ok.356 (według Reichera).
Kształt kości:
Ze względu na kształt kości można podzielić na:
- kości długie - występują głównie w kończynach, służą m.in. jako podpory i dźwignie.(np.
kość udowa)
- kości krótkie - pełnią podobne funkcje jak kości długie. (np. kość nadgarstka)
- kości płaskie - ochraniają narządy wewnętrzne (np. żebra)
- kości różnokształtne - mogą spełniać różne funkcje (np. kręgi)
Budowa kości:
Okostna - pokrywa kości. Jest silnie unerwioną błoną zbudowaną z tkanki łącznej. Przebiegające w niej liczne naczynia krwionośne dostarczają kości składników odżywczych i tlenu. Znajdują się w niej komórki kościotwórcze, odpowiadające za wytwarzanie tkanki kostnej w okresie wzrastania kości lub podczas ich regeneracji po złamaniu.Jama szpikowa - zajmuje przestrzeń wewnątrz trzonu i jest wypełniona szpikiem kostnym. U dzieci i młodzieży jest to czerwony szpik kostny ( odpowiedzialny za wytwarzanie wszystkich elementów morfotycznych krwi), u dorosłych natomiast szpik żółty ( składający się z komórek tłuszczowych, niepełniący już funkcji krwiotwórczych ). U dorosłego człowieka szpik kostny czerwony zachowuje się głównie w kościach płaskich i nasadach kości długich.
Budowa stawu:
Jama stawowa - przestrzeń wypełniona mazią.
Torebka stawowa - zapewnia stabilność stawu i oddziela go od otoczenia.
Chrząstka stawowa - pokrywa powierzchnie stykających się ze sobą kości, zapobiega ścieraniu się kości.
Rodzaje stawów:
Ze względu na zakres wykonywanych ruchów wyróżnia się m.in stawy kuliste (np. biodrowy), zawiasowe (np. łokciowy) i siodełkowate (np. nadgarstkowo - śródręczny).
Stawy kuliste - umożliwiają wykonywanie ruchów obrotowych i wielokierunkowych.
Stawy zawiasowe - umożliwiają wykonywanie ruchów zginania i prostowania.
Stawy siodełkowate - umożliwiają wykonywanie ruchów przywodzenia i odwodzenia oraz zgniatania i prostowania.
Marcelina i Patrycja