środa, 27 maja 2015

Układ limfatyczny

Układ limfatyczny jest otwartym układem naczyń i przewodów, przez które płynie płyn ustrojowy zwany limfą (chłonką). Głównym zadaniem układu limfatycznego jest ochrona przed zakażeniami oraz cyrkulacja płynów ustrojowych. Układ ten zbudowany jest z otwartych naczyń limfatycznych oraz tkanki limfatycznej budującej węzły chłonne, grudki chłonne, grasicę, migdałki i śledzionę.

BUDOWA UKŁADU LIMFATYCZNEGO:

Układ limfatyczny, chłonny człowieka
  • MIGDAŁKI są skupiskiem tkanek limfatycznych i tworzą w gardle tzw. pierścień Waldeyera. Znajdują się po obu stronach gardła, między grzbietem języka a języczkiem, który wyrasta z podniebienia.
  • GRUCZOŁY PRZYTARCZYCZNE mają postać 4 tworów wielkości ziarnka pieprzu i są osadzone w tkance otaczającej gruczoł tarczycowy. Wydzielają parathormon odpowiedzialny za regulację poziomu wapnia we krwi i w płynie tkankowym, zwiększają poziom wapnia i obniżają ilość jonów fosforanowych we krwi.
  • GRASICA leży w śródpiersiu. Tworzą ją 2 płaty zbudowane z mikroskopijnych zrazików. Grasica funkcjonuje tylko do okresu pokwitania. Później zanika, a jej miejsce zajmuje tkanka tłuszczowa. To ona decyduje o cechach immunologicznych organizmu i produkcji limfocytów T.
  • WĘZŁY CHŁONNE są rozproszone po całym organizmie. Kształtem przypominają ziarnko fasoli o długości od 1 do 25 mm, a każdy z nas ma ich ok. 600. Węzły oczyszczają chłonkę z obumarłych komórek, bakterii i wirusów, unicestwiają każdego intruza, który chce się przedostać do układu krwionośnego. W miąższu węzłów chłonnych wyróżnia się część korową, czyli grudki chłonne, i część rdzenną, czyli pasma rdzenne. W grudkach powstają dojrzałe limfocyty, przechowywane są w pasmach. Węzły są zgrupowane w określonych okolicach ciała i stąd biorą swoją nazwę, np. węzły pachowe, pachwinowe.
  • NACZYNIA CHŁONNE wyposażone w specjalne zastawki transportują limfę do węzłów chłonnych, skąd po przefiltrowaniu trafia ponownie do układu krwionośnego. Naczynia te wyspecjalizowały się w pracy – jedne tylko doprowadzają, a inne wyłącznie odprowadzają chłonkę z węzłów
  • ŚLEDZIONA jest największym narządem układu limfatycznego i znajduje się w jamie brzusznej. W przypadku jej usunięcia jej funkcje przejmuje np. wątroba. Ale osoba pozbawiona śledziony ma znacznie mniejszą odporność, gdyż jest ona narządem odpowiedzialnym za niszczenie bakterii. Zadaniem śledziony jest wytwarzanie immunoglobulin i usuwanie z organizmu zbędnych substancji, np. zużytych erytrocytów.


  • Pisząc post korzystałam z:
    http://anatomiac.w.interia.pl/ukl_lim.html
    http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-odpornosciowy/uklad-limfatyczny-chlonny-budowa-rola-najczestsze-choroby_37420.html

    niedziela, 17 maja 2015

    Temat dodatkowy!

    Kolor oczu.

    Jesteście ciekawi od czego zależy kolor oczu i dlaczego macie taki a nie inny? Chcielibyście wiedzieć skąd i kiedy pojawił się taki kolor oczu? Jeśli tak to przeczytajcie ten post. Serdecznie zapraszam!

    Kolor oczu zależy przede wszystkim o ilości i typu pigmentów (substancji barwiących) obecnych w siatkówce. U ludzi kolor oczu zależy także od zmiennych proporcji eumelaniny (barwnik ciemny, jedna z form melaniny) produkowanej przez melanocyty (komórki pigmentowe wytwarzane w procesie melanogetezy przez melaninę).

    Trzy główne elementy w odrębie tęczówki decydujące o kolorze oczu:
    - zawartość pigmentów (melaniny) nabłonka tęczówki,
    - zawartość melaniny w zrębie tęczówki,
    - zagęszczenie komórek zrębu tęczówki,

    Kolory oczu według Coona:
    - jasne: niebieskie, zielone i szare,
    - jasne-mieszane: dzielą się na bardzo jasne-mieszane (niebieskie z szarymi lub zielonymi bądź zielone z szarymi) oraz właściwe jasne-mieszane (jasne lub bardzo jasne-mieszane z niewielką domieszką brązowego pigmentu [w postaci niewielkich plamek lub wąskiej obwódki wokół źrenicy]),
    - mieszane:  mieszanka jasnych (niebieskich lub szarych albo zielonych) z brązowymi w mniej więcej równych proporcjach. Mimo to mieszczą się w rozszerzonej klasyfikacji oczu jaśniej pigmentowanych. Dotyczy to przeważnie mieszanek brązowo-szarych i brązowo-niebieskich. Mieszanki brązowo-zielone często podpadają pod kategorie oczu ciemnych-mieszanych. Mieszanka pigmentów przybiera postać mniej więcej równomiernego rozmieszczenia barwników w tęczówce (głównie w postaci plamek) albo jasnej tęczówki otoczonej grubą brązową obwódką.
    - ciemne mieszane (piwne):  brązowe z niewielką domieszką jasnego pigmentu. Zaliczane do kategorii oczu ciemno pigmentowanych.
    - ciemne: brązowe (jasno- i ciemno-) do bardzo ciemnobrązowych (określane niekiedy jako czarne)

    Nie uważacie, że ten cały podział Coona jest trochę trudny do zrozumienia? Bo jak dla mnie bardzo. Dlatego też wymyślono inny, prostszy:
    - jasne: niebieski, szary, zielony,
    - ciemne: brązowy, czarny,
    - mieszane: bursztynowy, piwny, fioletowe i czerwone (u albinosów)
    Ten sposób klasyfikacji koloru oczu jest raczej łatwiejszy i prostszy do zrozumienia.

    Czynniki decydujące o kolorze oczu:
    Kolor oczu jest cechą dziedziczną, na którą wpływ ma więcej niż jeden gen. Są dwa główne geny i inne pomniejsze, które odpowiadają za ogromną liczbę możliwych kombinacji kolorów oczu. U ludzi znane są trzy loci (określony obszar chromosomu [ forma organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki] zajmowany przez gen) związane z kolorem oczu: EYCL1, EYCL2 oraz EYCL3.
    Geny te odpowiadają za trzy fenotypowe kolory oczu (brązowy, zielony i niebieski). Wszystkie trzy geny muszą określać ten sam kolor, aby kolor oczu był czysty; w przeciwnym wypadku otrzymamy kolor mieszany, np. piwny (brązowy + zielony), czy szary (niebieski + zielony). Kolor oczu zazwyczaj stabilizuje się około szóstego miesiąca życia.

    Kolory oczu:

    BRĄZOWE:

    U ludzi, brązowe oczy zawierają duże ilości eumelaniny w podścielisku tęczówki, co służy pochłanianiu światła, szczególnie o krótszej długości fal. Bardzo ciemnobrązowe tęczówki mogą wydawać się czarne. W języku angielskim jasnobrązowe lub złote oczy są czasami określane jako whiskey eyes (oczy koloru whiskey). Oczy brązowe najczęściej występują z włosami brązowymi bądź czarnymi.




    CIEMNOBRĄZOWE:

    Ciemnobrązowe oczy mają najwięcej melaniny. Bardzo ciemnobrązowe tęczówki mogą się wydawać czarne. Oczy ciemnobrązowe najczęściej występują z włosami czarnymi.


    PIWNE:

    Piwne oczy są skutkiem połączenia Rozpraszania Rayleigha (rozpraszania światła)  i średniej ilości melaniny w przedgranicznej warstwie tęczówki.Wiele badań używających trzystopniowej skali oznaczyło "piwny" jako kolor pomiędzy brązowym a ciemnobrązowym.To może czasami dawać wielokolorową tęczówkę, np. oko, które jest brązowe blisko źrenicy, a ciemnoszare lub bursztynowe na zewnętrznych partiach źrenicy, kiedy jest otwarte na światło słoneczne. Oczy piwne są najczęściej spotykane z włosami brązowymi.Czasami są trudności w zdefiniowaniu "piwnego" koloru oczu, ponieważ często wydaje się być synonimem dla brązowego, a innymi razy – dla zielonego.Został on określony jako jasny brązowy lub żółtawy brązowy, albo jako jaśniejszy odcień brązu. W Północnej Afryce określenie "piwne" jest często używane do opisania oczu, które zmieniły kolor, w zakresie od jasnobrązowego przez zielony, nawet do niebieskiego, w zależności, jaki kolor ubrania nosi dana osoba lub jaki kolor jest dominujący w jej bezpośrednim otoczeniu. Oczy, które zmieniły kolor tylko pomiędzy jasnymi kolorami oczu- np. niebieskim, a zielonym, nie są nazywane piwnymi; pojęcie to dotyczy wyłącznie zmiennego koloru oczu, który zawiera brązowawy odcień. W Ameryce Północnej określenie piwny (hazel) używa się również do opisania zmiennego koloru oczu, ciężkiego do ustalenia, nawet w obrębie kolorów jasnych (niebieski, zielony i szary), np. szaro-niebieskie oko, gdzie ciężko jest określić dominujący kolor może być nazwane piwnymi.







    BURSZTYNOWE:

    Bursztynowe oczy są jednolitego koloru i mają silne zielonkawe/złote i rdzawe/miedziane zabarwienie. Może za to być odpowiedzialne wytrącanie się żółtego pigmentu, zwanego lipochromem, w tęczówce (który jest również obecny w zielonych i fioletowych oczach).
    Oczy bursztynowe najczęściej występują z włosami brązowymi.
    Żółte oczy niektórych gołębi zawierają żółty fluorescencyjny pigment znany jako pterydyna. Uważa się, że jasnożółte oczy puchacza wirginijskiego są skutkiem obecności pterydynowego pigmentu ksantopteryny w pewnych chromatoforach (zwanych ksantoforami) w podścielisku tęczówki. U ludzi żółte plamki lub łatki są najprawdopodobniej wywołane pigmentem lipofuscyna, znanym również jako lipochrom.
     



    ZIELONE:
     
    Zielone oczy są wynikiem obecności małej lub umiarkowanej ilości melaniny, co jawi się pod lampą szczelinową jako niebieskie oko z małymi kropkami koloru piwnego, rozprowadzonymi na przodzie. Niebieski i piwny razem dają zielony, nie ma jednak zielonego pigmentu. Jeśli ilość pigmentu nieco wzrośnie, może on przykryć niebieski. Jeśli pigment przykryje niebieski całkowicie, oko może stać się piwne. Zielone oczy są mało rozpowszechnione, ale najczęściej spotykane są u Europejczyków, szczególnie w Irlandii i Europie Północnej. Spośród Amerykanów o europejskim pochodzeniu, zielone oczy są najczęściej spotykane wśród tych o germańskim i celtyckim pochodzeniu, około 16%.
    Oczy zielone najczęściej występują z włosami rudymi.




    SZARE:

     Szare oczy, podobnie jak oczy niebieskie i zielone, posiadają melaninę w tylej części tęczówki, podczas gdy przednia część tęczówki zawiera znikome jej ilości. Szary kolor oka podobny jest nieco do barwy niebieskiej, jednak szara tęczówka posiada większe ilości kolagenu, przez co światło zostaje w niej rozszczepione w inny sposób niż w tęczówce niebieskiej. Uwzględniając biologiczne aspekty kolorów oka, barwa szara jest barwą wypadkową niebieskiego i zielonego koloru oczu. Jednocześnie sugeruje się, że oczy szare, oraz niebieskie mogą mieć różne zawartości melaniny, niezależnie od barwy. Gdy tęczówka barwy szarej widziana jest w powiększeniu, wykazuje niekiedy tendencję do posiadania bardzo niewielkich ilości barw żółtej i brązowej w przedniej części tęczówki. Szare oczy najczęściej występują w Europie Wschodniej, północnej części Bałkanów, oraz w niektórych rejonach Azji Zachodniej. Szara barwa tęczówki spotykana była także pośród niektórych berberyjskich ludów Algierii w Afryce Północnej, jak i również pośród niektórych mieszkańców Bliskiego Wschodu, Azji Centralnej, oraz Azji Południowej. Oczy szare najczęściej występują z włosami brązowymi, czarnymi lub blond



    .
    NIEBIESKIE:

    Główna teoria mówi, że niebieskie oczy pojawiły się z czasem, przez tysiąclecia przystosowywania się do zimniejszego klimatu. Na początku 2008 duńscy naukowcy odnaleźli nowy trop, mogący wyjaśnić genezę niebieskich oczu. Opierając się na długich badaniach prowadzonych wśród społeczności Danii, Jordanii i Turcji doszli do wniosku, że niebieska barwa oczu pojawiła się wskutek mutacji. Tę samą konkluzję wysnuł australijski naukowiec Richard Sturm z Uniwersytetu Queensland w Brisbane. Według nich mutacja miała miejsce ok. 10 000 lat temu. Jej rozprzestrzenienie się nastąpić miało wraz z wędrówką na północ, zaś wcześniej jedyną barwą była brązowa. Pojawienie się mutacji u jednego osobnika rodzi domysł naukowców, że współcześni ludzie mający niebieskie oczy wywodzą się od wspólnego przodka.
    Niebieskie oczy zawierają niewielką ilość melaniny w podścielisku tęczówki; światło o dłuższych falach jest absorbowane przez leżący pod spodem pigment nabłonka tęczówki, a krótsze fale są odbijane dzięki rozpraszaniu Rayleigha. Obecna jest eumelanina – rodzaj melaniny. Wzór dziedziczności, towarzyszący niebieskim oczom, jest uznawany za podobny do cechy recesywnej.
    Niebieskie oczy są stosunkowo powszechne w całej Europie i innych rejonach, zamieszkanych przez ludność pochodzenia europejskiego, takich jak: Kanada, USA, Australia oraz w kilku krajach Ameryki Południowej: Argentynie, Urugwaju, czy Brazylii. W pozostałych częściach świata są stosunkowo rzadkie. Około 8% populacji świata ma niebieskie oczy.
    Finlandia i Litwa mają największy odsetek niebieskookich ludzi; jest to również kolor oczu bardzo powszechny w innych krajach leżących nad Morzem Bałtyckim. Pewne badanie wykazało, że niemal 90% Islandczyków ma niebieskie lub zielone oczy. Badania w 2002 r. udowodniły powszechne występowanie niebieskiego koloru oczu wśród przedstawicieli rasy białej o nie-latynoskim pochodzeniu w Stanach Zjednoczonych – odsetek wynosi 33,8% dla urodzonych między 1936 a 1951 r. oraz 57,4% dla urodzonych między 1899 a 1905.
    Jako że produkcja melaniny rośnie w ciągu pierwszych kilku lat życia, niebieskie oczy dzieci mogą ściemnieć, kiedy staną się starsze.
    Oczy niebieskie najczęściej występują z włosami blond bądź czarnymi.
      

    FIOLETOWE I CZERWONE:

     Wrażenie fioletowych oczu jest wynikiem zmieszania czerwonych i niebieskich odbić. Fioletowe, oraz czerwone barwy tęczówki są niezwykle rzadkie, jako iż występują niemal jedynie pośród ludzi dotkniętych albinizmem. Fioletowe oczy są niemal zupełnie pozbawione melaniny, natomiast oczy czerwone nie zawierają jej wcale. Od czasu pojawienia się nowych dowodów osobistych, istnieje możliwość oznaczenia barwy swoich oczu jako "czerwona". 

    http://jorje.blog.onet.pl/wp-content/blogs.dir/1043581/files/blog_cv_4337822_6232997_tr_albino11.jpg

    Wady wrodzone:
     Jedną z wad wrodzonych jest heterochromia, czyli różnobarwność tęczówki oka lub obu oczu.
     












    Polecamy:
    http://filing.pl/uda-nam-sie-zgadnac-jaki-masz-kolor-oczu/
    http://www.ciazowy.pl/kalkulator,koloru-oczu.html
    http://koloroczu.pl/znaczenie_koloru_oczu.html

    Pisząc posta korzystałam z :
    https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna

    sobota, 16 maja 2015

    Rośliny leśne- część II

    Hej, dzisiaj kolejna część poznawania roślin. 

     Babka lancetowata
    http://kwiatypolski.mintshost.com/miniatury/babka_lancetowata_t.jpg 
     Występuje w stanie dzikim w całej niemal Europie, w Afryce północnej oraz w Azji zachodniej aż do Himalajów i jej części środkowej. 
    Centuria nadobna 

    http://kwiatypolski.mintshost.com/obrazki/centuria_nadobna.jpg 
    Występuje w całej niemal Europie. W Polsce występuje na całym terytorium, ale dość rzadko.

    Dziurawiec zwyczajny 

     
    Występuje naturalnie w Europie, zachodniej Azji, północnej Afryce. W Polsce pospolity.

    Glistnik jaskółcze ziele 

     

    Jest rozpowszechniony w strefie klimatu umiarkowanego w Eurazji, poza tym zawleczony został także na inne kontynenty. W Polsce jest pospolity na całym obszarze.
     Szafran wielokwiatowy 

    Szafran żółtokwiatowy: zdjęcie 
    Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego. Występuje w Polsce jako roślina ozdobna.


    Źródła: Szafran

    środa, 13 maja 2015

    Temat dodatkowy!

    Sen i marzenia senne.

     Zastanawialiście się kiedyś jak to jest możliwe, że coś wam się śni? I czemu akurat śnicie o tym a nie o czym innym? Jeśli tak, to zapraszam was do przeczytania tego posta.


    Czy wiedzieliście, że przesypiamy jedną trzecią całego życia? Tak właśnie jedną trzecią. Podczas snu nasze ciało odpoczywa, a mózg przetwarza informacje zebrane w ciągu całego dnia. Sen jest stanem zmienionej świadomości, z którego osoba może być łatwo wybudzona. Jest on ważny, gdyż ludzie pozbawieni snu są zmęczeni, zdezorientowani i często dostają halucynacji.Marzenia senne są wydarzeniami, których doświadczamy w czasie snu. Prawdopodobnie towarzyszą one procesom, podczas których mózg porządkuje doświadczenia zdobyte w poprzednim dniu, i je zapamiętuje.

    Sen następuje po określonym powtarzającym się ciągu wydarzeń, które występują w pewnym porządku i się powtarzają. Osoba śpiąca przechodzi przez cztery fazy snu, poczynając od stanu czuwania do głębokiego snu NREM (non rapid eye movement). Zwalnia się częstość oddechów i czynność pracy serca oraz spowalnia się aktywność elektryczna mózgu. Po 90 minutach osoby śpiące przechodzą z fazy głębokiego snu do lekkiego lub określanego terminem REM (rapid eye movement). W tym czasie gałki oczne poruszają się pod powiekami i występują marzenia senne. Przyśpiesza się częstość oddychania i czynność serca. Ciało nie porusza się, a mięśnie są porażone. Prawdopodobnie jest to wywołane występowaniem marzeń sennych. Po upływie od pięciu do dziesięciu minut osoba śpiąca ponownie zapada w głęboki sen. W nocy ten schemat snu powtarza się do pięciu razy, a faza snu REM powtarza się co 90 minut. Sen głęboki zmniejsza się w nocy i fazy REM staja się coraz dłuższe, a ostatnia trwa około 50 minut.




    http://zwierciadlo.pl/wp-content/uploads/2012/04/sen1-665x309.jpg



     
    Pomoce naukowe: Ilustrowana Encyklopedia Nauki (org. The Kingfisher Science Encyclopedia), wydawnictwo Olesiejuk.

    poniedziałek, 11 maja 2015

    Rośliny leśne- część I

    Witajcie,

     dzisiaj będzie tak trochę "z innej bajki". Ostatnio zajęliśmy się budową i funkcjami układu pokarmowego, lecz w związki z tym,że ostatnio robi się coraz cieplej postanowiłyśmy, że zajmiemy się czymś przyjemniejszym, tzn. roślinami leśnymi.


    Arnika górska



    W Polsce najliczniej występuje w Sudetach i Pojezierzu Mazurskim. Jest pod ścisłą ochroną.
    Zastosowanie : stłuczenia, obrzęki pourazowe, oparzenia, ukąszenia owadów a także do płukania jamy ustnej.

    Obuwik pospolity 



     Występuje w Azji i w Europie. Rośnie głównie na glebach wapiennych i próchnicznych w zaroślach i lasach.

    Naparstnica zwyczajna



    Występuje na terenie niemal całej Europy oraz w Azji Mniejszej. W Polsce spotkać ją można zarówno na niżu, jak i w górach. Jest rośliną leczniczą. 

    Tojad mocny



    Występuje w strefie klimatu umiarkowanego Europy i Azji. Roślina jest objęta ścisłą ochroną. Stosowana jest do celów leczniczych.

    Wawrzynek wilczełyko


    Występuje na terenie Europy. Roślina jest silnie trująca. Objęta ścisłą ochroną. 


    Posty o roślinach leśnych będziemy dodawać co jakiś czas, aby robić małe przerwy pomiędzy lekcjami na temat anatomii człowieka. ;)

    Źródła:

    Układ pokarmowy

    Hej, dzisiaj zajmiemy się budową i funkcjonowaniem układu pokarmowego.  

    Schemat układu: 

    Obraz 

    Najważniejsze narządy układu pokarmowego to: 

    • jama ustna,  
    • gardło, 
    • przełyk,  
    • żołądek,  
    • jelito cienkie,  
    • jelito grube 

    oraz gruczoły trawienne: 

    • Wątroba 
    • Trzustka  
    • Ślinianki  

    Jama ustna: 

    Obraz 
    W jamie ustnej zachodzą następujące procesy: 
    - pobieranie pokarmu, 
    - rozdrobnienie pokarmu, 
    - nawilżenie i zmiękczenie pokarmu poprzez wymieszanie go ze śliną, 
    - wstępne procesy trawienne (trawienie cukrów). 

    Gardło 

    Jest to krótki odcinek, w którym krzyżują się drogi pokarmowe i oddechowe. Podczas odruchu połykania chrzęstny fałd zwany nagłośnią zamyka dostęp do krtani i dróg oddechowych. 

    Przełyk 

    Jest przewodem łączącym jamę ustną i gardło z żołądkiem. Znajdujące się w ścianach przełyku mięśnie gładkie wykonują ruchy perystaltyczne, powodując przesuwanie połkniętych kęsów do żołądka. 
    Żołądek 
    To rozszerzona, workowata część przewodu pokarmowego, w której pokarm zalega przez dłuższy czas podlegając trawieniu. Śluzówka żołądka jest pofałdowana, w zagłębieniach między fałdami znajdują się liczne gruczoły produkujące sok żołądkowy. W jego skład wchodzą enzymy trawienne i kwas solny. 

    Jelito cienkie 

    Jelito cienkie jest najdłuższą częścią przewodu pokarmowego - liczy ok. 6 m i dzieli się na dwunastnicę, jelito czcze i jelito kręte.


    Jelito grube

     Jest znacznie grubsze niż jelito cienkie (stąd nazwa). Na granicy jelita cienkiego i grubego znajduje się zastawka uniemożliwiająca cofanie się treści pokarmowej. W jelicie grubym nie ma gruczołów trawiennych ani kosmków jelitowych. Dociera tu woda, składniki pożywienia, które nie zostały dostatecznie strawione oraz takie, które w drodze przez jelito cienkie nie zostały wchłonięte. W jelicie grubym zachodzi przede wszystkim wchłanianie wody, soli mineralnych, a także witamin, takich jak witamina K czy niektóre witaminy z grupy B, które są syntetyzowane przez żyjące tu bakterie symbiotyczne.



    Źródła: